file:///home/pawel/Desktop/Dokumenty/Strona%20internetowa/grafika/blu_bar.gif
file:///home/pawel/Desktop/Dokumenty/Strona%20internetowa/grafika/m_left.giffile:///home/pawel/Desktop/Dokumenty/Strona%20internetowa/grafika/m1p.giffile:///home/pawel/Desktop/Dokumenty/Strona%20internetowa/grafika/m2n.giffile:///home/pawel/Desktop/Dokumenty/Strona%20internetowa/grafika/m3n.giffile:///home/pawel/Desktop/Dokumenty/Strona%20internetowa/grafika/m4n.giffile:///home/pawel/Desktop/Dokumenty/Strona%20internetowa/grafika/m5n.giffile:///home/pawel/Desktop/Dokumenty/Strona%20internetowa/grafika/m6n.giffile:///home/pawel/Desktop/Dokumenty/Strona%20internetowa/grafika/m7n.giffile:///home/pawel/Desktop/Dokumenty/Strona%20internetowa/grafika/m_right.gif
file:///home/pawel/Desktop/Dokumenty/Strona%20internetowa/grafika/blu_bar.gif
Prowadzenie


   Prowadzeniem nazywa się rozwiązanie konstrukcyjne mające utrzymywać zestaw kołowy w ramie wózka podczas biegu pojazdu. Do zawieszenia pojazdu w kierunku pionowym służy natomiast sprężynowanie.

Prowadzenie powinno charakteryzować się pewną sprężystością w kierunku poprzecznym. Zwiększa to bezpieczeństwo jazdy i zmniejsza zużycie elementów współpracujących. Ponadto prowadzenie powinno:
  • charakteryzować się ruchliwością w kierunku pionowym
  • zapewniać możliwie małe siły działające na styku koło-szyna podczas jazdy w łukach
  • zapewnić stabilność i pewność biegu pojazdu
  • zapewnić możliwości radialnego ustawiania się zestawów kołowych podczas jazdy w łuku
Spełnienie ostatniego warunku zachodzi głównie w eksperymentalnych konstrukcjach wózków ze sprzężonym prowadzeniem zestawów kołowych. Polega to na odpowiednim połączeniu zestawów cięgłami w taki sposób, aby po wejściu pojazdu w łuk zestawy kołowe odpowiednio się obróciły. Dzięki temu zapewnia się możliwie małe nabieganie kół na szynę i co za tym idzie -  zwiększa się bezpieczeństwo jazdy, trwałość szyn i kół, poprawia się komfort jazdy, zmniejsza hałas. Istnieje kilka rozwiązań sprzężenia zestawów kołowych, z których najlepsze cechy wykazuje sterowanie skręceniem za pomocą obrotu pudła.

   Istnieje wiele rozwiązań konstrukcyjnych prowadzenia zestawów kołowych. Najczęściej spotykane z nich to:

a) prowadzenie widłowe
  
   Jest to historycznie jedno z najstarszych prowadzeń kolejowych, używane powszechnie w epoce parowozów. Maźnica porusza się tutaj w kierunku pionowym w specjalnych widłach maźniczych. W kierunku poprzecznym istnieje luz konstrukcyjny między widłami (prowadnicą) i ślizgiem maźnicy. W przestrzeni tego luzu znajduje się smar stały, łagodzący uderzenia poprzeczne i smarujący tą parę cierną. Maźnica jest usprężynowana za pomocą klasycznego resora piórowego.

   Prowadzenie widłowe posiadało szereg poważnych wad, wykluczających jego użycie w wagonach przeznaczonych do prędkości jazdy większej niż około 80 km/h. Te wady to:
 - szybkie zużywanie się węzłów ciernych,
 - duże opory ruchu,
 - kiepskie tłumienie i sprężynowanie
 - konieczność częstego smarowania
 - niepotrzebna dodatkowa para cierna, szybko zużywająca się.

Było to tzw. prowadzenie luzowe. Obecnie stosowane są wyłącznie prowadzenia sprężyste.

b) Prowadzenie kolumnowe (bezluzowe)

   Specjalnie ukształtowana maźnica posiada gniazda pod sprężyny śrubowe. Nad maźnicą jest dobijak, którego zadaniem jest ograniczenie ruchów pionowych w przypadku ich dużych amplitud. Charakteryzuje się dobrymi właściwościami biegowymi i stosowane było do niedawna w prawie wszystkich wagonach pasażerskich. Jest to najczęściej spotykane prowadzenie w wagonach pasażerskich na PKP. Umożliwia jazdę z prędkością do 160 km/h.

c) Prowadzenie sprężyste taśmowe

   Maźnica połączona jest z ramą wózka za pomocą dość długiej listwy sprężystej. Jest ona wykonana ze stali sprężynowej, charakteryzującej się wysokim współczynnikiem Younga. Grubość taśmy dochodzi do 10 mm.
Prowadzenie to zapewnia też pewną sprężystość w kierunku poprzecznym, podwyższając komfort i bezpieczeństwo jazdy. Usprężynowanie zapewniają sprężyny stalowe śrubowe.
To rozwiązanie spotyka się w wielu lokomotywach, jak również w nowoczesnych wagonach pasażerskich. Jest to konstrukcja dość nowoczesna.

d) Prowadzenie wahaczowe

   Nowoczesne prowadzenie, zbudowane w postaci wahacza mogącego obracać się wokół punktu jego zamocowania.

Prowadzenie używane w wagonach o dużym komforcie jazdy. Umożliwia zastosowanie bardzo miękkiego sprężynowania I stopnia. Zapewnia stabilną jazdę z dużymi prędkościami.

e) Prowadzenie Chevrona (gumowo-metalowe)

   Belka nadsprężynowa jest tu specjalnie wygięta zapewniając miejsce na daszkowe elementy metalowo-gumowe. Zapewniają one sprężystość zarówno w kierunku pionowym jak i poprzecznym i wzdłużnym Sprężynowanie jest dość sztywne, co jednak nie stanowi problemu w pojazdach przeznaczonych do małej prędkości jazdy (wagony podmiejskie, szynobusy, metro i tramwaje). Jest to obecnie często spotykane rozwiązanie. Możemy je spotkać w autobusach szynowych SA108, SA132, zespołach trakcyjnych ED95, niektórych nowych tramwajach i wielu innych pojazdach.

f) Prowadzenie za pomocą belki siodłowej

   Jest spotykane rzadko. Maźnica jest specjalnie wyprofilowana i polączona na stałe ze stalową belką. W zasadzie nie występuje tu pierwszy stopień usprężynowania. Usprężynowana jest dopiero cała belka siodłowa.
Takie prowadzenie zapewnia dość dobre właściwości biegowe i zostało zastosowane w bydgoskich tramwajach typu 805N.


 



Zestawy kołowe | Usprężynowanie | Prowadzenie | Tłumiki | Wózki pasażerskie | wózki towarowe
Copyright © 2007 Paweł Karmowski zrobione w: Document made with Nvu